انگیزه های خودمراقبتی از منظر آیات و روایات

نویسندگان

محسن قربانیان

فرشته فشارکی

چکیده

سابقه و هدف: خودمراقبتی، رفتاری است که فرد با اتّکا به دانش، توان و مهارت خود از سلامت خویش، مراقبت می­کند و ارتباط مستقیمی با خواست و انگیزه افراد دارد؛ زیرا انگیزه­ها، چراهای رفتار هستند و موجب آغاز و ادامه فعالیّت می­شوند. از طرفی، پیشوایان دینی به منظور جهت­بخشی رفتاری و ارتقای سبک زندگی پیروان خود، همواره چراهای رفتارهای مورد انتظار دین از آنان را تبیین کرده­اند و با بیان فلسفه احکام و نیز ذکر آثار و فواید عمل به دستورات دینی، انگیزه­های افراد را برای تکرار و تقویت رفتار مورد نظر، افزایش داده­اند. این مقاله، به منظور تعیین و دسته­بندی انگیزه­های تقویت­کننده رفتار­های خودمراقبتی که در آیات و روایات ذکر شده، تنظیم شده است. مواد و روش­ها: پژوهش حاضر، با روش کتابخانه­ای و با مطالعه قرآن کریم و روایات اهل­بیت(ع) انجام شده است. در مطالعه روایات ابتدا با مرور جامع «دانش­نامه احادیث پزشکی»، تألیف آیت­الله محمدی ری­شهری و نیز کتاب طب النبی(ص)، روایات متناسب با هدف پژوهش انتخاب و سپس با مراجعه به منابع اصلی، روایات مطالعه و استخراج شد. یافته­ ها: در پژوهش حاضر، پانزده انگیزه تقویت کننده رفتار خودمراقبتی از قرآن و روایات استخراج و بر اساس منبع انگیزش آنها در قالب چهار دسته کلّی منبع انگیزش معنوی، منبع انگیزش مادّی (جسمی)، منبع انگیزش کسب خوشی و منبع انگیزش اجتناب از ناخوشی دسته­بندی شده و هر کدام با استناد به آیات یا روایات مربوطه، توضیح داده شده است. بحث و نتیجه ­گیری: دین اسلام جهت تقویت رفتار خودمراقبتی در افراد، انواع مختلفی از انگیزه ها را به کار گرفته است؛ به بیان دیگر، آموزه های دینی از منابع انگیزش مختلف (درونی- بیرونی و یا پنج دسته منبع انگیزش فردی) استفاده کرده و به این ترتیب به تقویت رفتار مخاطبان خود در سطوح مختلف پرداخته است. شناخت این انگیزه­ها، مسئولان و سیاست گذاران عرصه سلامت را یاری می­دهد تا با تقویت باورهای دینی افراد، در راستای  فرهنگ­سازی و ارتقای فرهنگ خودمراقبتی در جامعه گام­های مؤثّرتری بردارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

انگیزه‌های خودمراقبتی از منظر آیات و روایات

سابقه و هدف: خودمراقبتی، رفتاری است که فرد با اتّکا به دانش، توان و مهارت خود از سلامت خویش، مراقبت می­کند و ارتباط مستقیمی با خواست و انگیزه افراد دارد؛ زیرا انگیزه­ها، چراهای رفتار هستند و موجب آغاز و ادامه فعالیّت می­شوند. از طرفی، پیشوایان دینی به منظور جهت­بخشی رفتاری و ارتقای سبک زندگی پیروان خود، همواره چراهای رفتارهای مورد انتظار دین از آنان را تبیین کرده­اند و با بیان فلسفه احکام و نیز ذ...

متن کامل

اخلاق مدیریّت از منظر آیات و روایات

در این مقاله ویژگی های اخلاقی مدیران در متن آیات و روایات مورد کند و کاو قرار گرفته و برای راه‌یابی به این هدف، در محتوای صوری و باطنی آیات و روایات از منظر موضوع دقّت وافی و شافی به عمل آمده است. بر این مبنا، اخلاق مدیران و رفتار‌های درون و برون سازمانی و کیفیّت کاربرد‌ فنون مدیریّت مانند رایزنی، فروتنی، وفای به عهد و محترم داشتن    سنّت های پسندیده‌ی گذشتگان و نیز تأثیر این رفتار ها بر عوامل سازم...

متن کامل

اخلاق مدیریّت از منظر آیات و روایات

در این مقاله ویژگی های اخلاقی مدیران در متن آیات و روایات مورد کند و کاو قرار گرفته و برای راه یابی به این هدف، در محتوای صوری و باطنی آیات و روایات از منظر موضوع دقّت وافی و شافی به عمل آمده است. بر این مبنا، اخلاق مدیران و رفتار های درون و برون سازمانی و کیفیّت کاربرد فنون مدیریّت مانند رایزنی، فروتنی، وفای به عهد و محترم داشتن    سنّت های پسندیده ی گذشتگان و نیز تأثیر این رفتار ها بر عوامل سازما...

متن کامل

کارکردهای ارتباطی محرمات احرام از منظر آیات و روایات

انسان در زندگی خویش با چهار گونه ارتباط مواجه می­گردد. این چهار ارتباط عبارت است از: «ارتباط انسان با خویشتن، همنوعان، طبیعت و خدا». در این میان «ارتباط با خدا» دایرة گسترده­تری دارد و عامل اساسی و جهت‌دهنده است؛ یعنی مرجع و محور سایر ارتباطات انسان است و آنها را تحت پوشش خود قرار می­دهد. بنابراین، احرام نیز که ترکیبی است از نیت و تلبیه (امر درونی) و پوشیدن لباس (امر ظاهری)، نمی‌توان بدون کارکر...

متن کامل

ویژگی‌های «السابقون» در آیات و روایات از منظر فریقین

آیه دهم سوره واقعه را بدان جهت آیه «سابقون» نامیده‌اند که کلمه سابقون در آن به کار رفته است. «سابقون» کسانی هستند که نه‌تنها در ایمان پیشگام‌اند، که در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیشقدم‌اند، آن‌ها«اسوه» و «قدوه» مردم، و امام و پیشوای خلق می‌باشند، و به همین دلیل مقربان درگاه خداوند بزرگ هستند. بنابراین اگر بعضی از مفسران پیشگام بودن آن‌ها را تنها به سبقت در اطاعت خدا یا نمازهای پنج‌گان...

متن کامل

چارچوب اخلاق سرمایه‌گذاری از منظر آیات قرآن و روایات

در کنار مطالعات و متون گشتردة اسلامی در حوزة اقتصاد متعارف، مطالعات و پژوهش‌هایی نیز با تکیه بر طبقه‌بندی‌های علم اقتصاد در جهت بررسی مبانی اخلاقی اقتصاد اسلامی صورت پذیرفته است. امّا در حوزة مالی و سرمایه‌گذاری تاکنون با رویکرد اخلاقی به مسائل و موضوعات مالی همچون بازارها و ابزارهای نوین مالی و همچنین رویکردها و روش‌های سرمایه‌گذاری پرداخته نشده است. در این مقاله پس از بررسی حوزة اخلاق اقتصادی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
طب سنتی اسلام و ایران

جلد ۶، شماره ۳، صفحات ۱۸۷-۱۹۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023